Chưa kịp thời tuyển dụng
Đánh giá về công tác quản lý, sử dụng biên chế năm 2022, Ban Pháp chế HĐND tỉnh đã đề cập nhiều vấn đề, trong đó có công tác tuyển dụng công chức, viên chức.
Theo đó, sau khi HĐND tỉnh quyết định biên chế năm 2022 tại kỳ họp thường lệ giữa năm 2022 thì UBND tỉnh đã kịp thời phân bổ chỉ tiêu biên chế đến các cơ quan đơn vị, địa phương; đồng thời, chỉ đạo tổ chức tuyển dụng công chức, viên chức theo tinh thần kết luận chất vấn tại Nghị quyết số 27/NQ-HĐND ngày 20/7/2022. Tuy nhiên, điều đáng quan tâm là tiến độ phê duyệt đề án VTVL khá chậm, khi đến ngày 07/11/2022 tức gần 06 tháng sau thẩm định sau mới hoàn thành. Cạnh đó một số nơi thủ trưởng các sở, ban, ngành chưa kịp thời trong phân bổ biên chế cụ thể đến các đơn vị trực thuộc; chưa bố trí đúng nhân sự theo đề án VTVL theo chỉ tiêu biên chế được phê duyệt, chưa quan tâm bố trí nhân lực làm công tác thanh tra đủ số lượng và đúng chuyên môn, nghiệp vụ…
Về công tác tuyển dụng công chức, viên chức, điều bất hợp lý là việc đề nghị bổ sung biên chế chưa đi liền với việc sử dụng, đa số các đơn vị đều có đề nghị giao thêm nhưng việc đăng ký thi tuyển còn thấp so với chỉ tiêu được giao; đơn cử như biên chế sự nghiệp văn hoá, thể dục, thể thao và sự nghiệp khác kế hoạch mới nhất chỉ đăng ký tuyển 244/492 chỉ tiêu còn lại. Toàn tỉnh còn 272 biên chế công chức, 1.723 biên chế viên chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước chưa được tuyển dụng.
Ban Pháp chế trình bày báo cáo tại kỳ họp thứ mười hai, HĐND tỉnh khóa X
Việc chậm tuyển dụng và đăng ký chỉ tiêu tuyển dụng thấp hơn nhu cầu dẫn đến tình trạng duy trì lượng lớn hợp đồng làm công tác chuyên môn, nghiệp vụ trong chỉ tiêu biên chế được giao tại các đơn vị sự nghiệp công lập hưởng lương từ ngân sách nhà nước trong thời gian dài, mặc dù HĐND tỉnh đã nhiều lần gia hạn thời gian phân bổ quỹ tiền lương đối với các trường hợp này. Thực tế này đã ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động diện hợp đồng và chưa tuân thủ đúng Nghị định 161/2018/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực từ năm 2019 đến nay.
Cạnh đó, vì nhiều lý do khác nhau nhiều nơi không tuyển dụng đủ số lượng biên chế sự nghiệp giáo dục - đào tạo theo nhu cầu, nhất là bậc học mầm non, tiểu học, khu vực miền núi ảnh hưởng không nhỏ đến việc dạy và học. Điều này cũng đặt ra yêu cầu bức thiết về chính sách thu hút, giữ chân giáo viên ở các khu vực này trong thời gian đến. Một vấn đề khác cũng cần được lưu ý là việc thực hiện lộ trình giảm biên chế viên chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước theo hướng tăng tính tự chủ của các đơn vị sự nghiệp công lập, đặc biệt là ngành y tế đã phát sinh nhiều vướng mắc, bất cập khiến các đơn vị được giao quyền tự chủ gặp nhiều khó khăn về kinh phí chi trả lương cho nhân viên y tế.
Sử dụng biên chế hiệu quả hơn
Tại Tờ trình 8083/TTr-UBND ngày 02/12/2022, UBND tỉnh đề nghị HĐND tỉnh giao 3.141 chỉ tiêu biên chế công chức, giảm 15 chỉ tiêu so với năm trước; 27.725 biên chế viên chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước; bổ sung 142 biên chế biên chế sự nghiệp giáo dục - đào tạo; 273 định mức lao động cho các cơ sở bảo trợ xã hội; 35 định mức lao động đối với các các tổ chức hội; 2.340 định suất hợp đồng lao động theo Nghị định số 68/2000/NĐ-CP cho các tổ chức hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập do ngân sách nhà nước đảm bảo chi thường xuyên (tăng 50 định suất so với trước).
Thẩm tra nội dung này, Ban Pháp chế HĐND tỉnh nhận định kế hoạch biên chế 2023 thực hiện đúng lộ trình tinh giảm biên chế giai đoạn 2022-2026 và được cấp có thẩm quyền cho ý kiến theo quy định. Do vậy Ban thống nhất với đề nghị của UBND tỉnh. Tuy nhiên từ thực tế quản lý, sử dụng biên chế năm 2022 và chủ trương, chỉ đạo về sử dụng biên chế, Ban đề nghị tập trung các giải pháp sử dụng hiệu quả chỉ tiêu biên chế.
Theo đó, Ban đề nghị UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo tổ chức tuyển dụng viên chức đảm bảo theo đề án vị trí việc làm được phê duyệt, tuyển dụng công chức bằng nhiều hình thức đáp ứng nhu cầu nhân lực các đơn vị, địa phương, phù hợp lộ trình tinh giản biên chế và chủ trương, quy định về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã.
Chỉ đạo rà soát, giải quyết kịp thời các vướng mắc, bất cập trong thực hiện lộ trình chuyển biên chế viên chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước sang hưởng lương từ nguồn thu sự nghiệp trên lĩnh vực y tế. Đẩy nhanh tiến độ xây dựng Đề án quy định chế độ chính sách thu hút,giữ chân giáo viên khu vực miền núi, có giải pháp căn cơ giải quyết tình trạng thiếu giáo viên ở miền núi và một số bậc học đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo. Chỉ đạo thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, địa phương thực hiện quản lý, sử dụng biên chế đảm bảo theo đúng lộ trình tinh giản biên chế và bố trí, sử dụng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động theo đúng đề án vị trí việc làm được phê duyệt.
Thực hiện đúng quy định về hợp đồng lao động
Tại kỳ họp nhiều đại biểu cũng thảo luận về vấn đề chấm dứt hợp đồng lao động làm công tác chuyên môn, nghiệp vụ tại các đơn vị sự nghiệp công lập hưởng lương từ NSNN từ ngày 01/01/2013 (trừ sự nghiệp GD&ĐT, y tế và các cơ sở bảo trợ xã hội) theo Công văn số 8115 ngày 5/12/2022. Đây là chỉ đạo của UBND tỉnh để thực hiện đúng quy định tại Nghị định 161 của Chính phủ và chủ trương của Tỉnh uỷ, HĐND tỉnh. Tuy nhiên, các đại biểu cho rằng nếu thực hiện đúng chỉ đạo nêu trên vào thời điểm sát Tết Nguyên đán, chưa có kết quả tuyển dụng viên chức, các đơn vị chưa chủ động được phương án bố trí nhân sự thì sẽ tác động rất lớn, cả về thực hiện nhiệm vụ của các đơn vị và tâm tư, tình cảm, quyền lợi của người lao động.
Trên cơ sở xem xét tình hình thực tế, tiếp thu các ý kiến thảo luận của đại biểu, ý kiến chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, tại phiên họp thông qua các dự thảo nghị quyết, HĐND tỉnh đã biểu quyết thống nhất chủ trương “Tiếp tục bố trí quỹ lương và kinh phí hoạt động đối với hợp đồng chuyên môn, nghiệp vụ trong chỉ tiêu biên chế tại các đơn vị sự nghiệp công lập hưởng lương từ ngân sách nhà nước; riêng sự nghiệp văn hóa thể thao và sự nghiệp khác chỉ bố trí đến hết ngày 31/3/2023”. Kể từ năm 2019 – thời điểm Nghị định 161 có hiệu lực, đây là lần thứ 5, HĐND tỉnh đề cập về giới hạn thời gian phân bổ quỹ tiền lương chi trả hợp đồng trong đơn vị sự nghiệp công lập hưởng lương từ ngân sách nhà nước; cơ quan chuyên môn UBND tỉnh cũng cam kết đây là lần đề nghị gia hạn cuối cùng.
Bên lề kỳ họp, các đại biểu HĐND tỉnh cho rằng trong bối cảnh nhiệm vụ quản lý nhà nước, cung cấp các dịch công theo yêu cầu xã hội ngày càng tăng nhưng các cơ quan, đơn vị và địa phương phải thực hiện đạt mục tiêu, lộ trình tinh giảm biên chế theo giai đoạn 05 năm và từng năm thì việc sử dụng kịp thời, có hiệu quả chỉ tiêu biên chế được giao như kiến nghị tại kỳ họp là giải pháp duy nhất và hiệu quả nhất. Do vậy cần tập trung thực hiện các giải pháp qua thẩm tra nêu trên; đồng thời thực hiện đúng lộ trình quy định về sử dụng, chấm dứt hợp đồng lao động theo Nghị định số 161, Nghị quyết 102 của Chính phủ.